Η «ΣΙΔΗΡΟΤΡΟΧΙΑ», το περιοδικό του ΣΦΣ γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 1986. Το πρώτο τεύχος (όπως και τα επόμενα επτά) δεν ήταν παρά ταπεινά, ασπρόμαυρα, δακτυλογραφημένα 8σέλιδα (σε σχήμα Α5), που αρχικά αναπαράγονταν σε απλές φωτοτυπίες. Ο σύλλογος ήταν ακόμη νέος, με λίγα μέλη και πενιχρούς –σχεδόν ανύπαρκτους- οικονομικους πόρους, αλλά η φλόγα και η ανάγκη διάδοσης της σιδηροδρομοφιλίας ήταν μεγάλη και δυνατή. Ο ΣΦΣ, άλλωστε, έπρεπε να έχει τη δική του φωνή για να μπορεί να παρεμβαίνει υπερ του σιδηροδρόμου, σε εκείνους δε τους καιρούς που δεν υπήρχε ακόμη το διαδίκτυο κλπ, η έκδοση ενός εντύπου ήταν μονόδρομος.
Μονόδρομος μεν, αλλά πολύ σύντομα απεδείχθη οτι η απόφαση του τότε Δ.Σ. για την έκδοση ενός «δικού μας» περιοδικού, ήταν απόλυτα σοφή. Σε αυτά τα 31 χρόνια που μεσολάβησαν έκτοτε, η «Σ», αργά αλλά σταθερά, κατέκτησε επάξια τη θέση του καλύτερου και εγκυρότερου σιδηροδρομικού περιοδικού στην Ελλάδα, αφού όλα τα υπόλοιπα που κυκλοφορούσαν τότε ήταν είτε εκδόσεις συνδικαλιστικών σιδηροδρομικών φορέων, είτε εκδοτικές απόπειρες του ΟΣΕ, που, δυστυχώς, δεν ευοδώθηκαν. Τα τελευταία, μάλιστα, χρόνια, η «Σ» είναι το μοναδικό σιδηροδρομικό περιοδικό που εξακολουθεί να εκδίδεται στη χώρα μας, καλύπτοντας έτσι ενα σοβαρό κενό στην σχετική βιβλιογραφία. Το 2017, μάλιστα, γιορτάσαμε την έκδοση του 50 ου τεύχους.
Η «Σ» είναι ενα περιοδικό εξειδικευμένο μεν, αλλά ανοιχτό σε όλους. Με εξαίρεση λογοτεχνικά κείμενα (πεζογραφία, ποίηση κλπ), δέχεται προς δημοσίευση οτιδήποτε αφορά στον σιδηρόδρομο και, γενικότερα, τα μέσα σταθερής τροχιάς (τραμ, μετρό κλπ ) με έμφαση, φυσικά, στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς. Ξεφυλλίζοντας κάποιος τα 50 αυτά τεύχη του περιοδικού, θα διαπιστώσει οτι, εκτός από τις μόνιμες σελίδες μας ( «Δραστηριότητες του ΣΦΣ» και Σιδηροδρομικά Νέα») , στην «Σ» έχουν δημοσιευτεί περισσότερα από 370 άρθρα -όλα πρωτότυπα- γραμμένα από έγκυρους ειδικούς επιστήμονες και γνώστες του αντικειμένου, Έλληνες και ξένους, στην πλειονότητα τους μέλη του ΣΦΣ. Η πλούσια αυτή ύλη, καλύπτει όλη την γκάμα των σιδηροδρομικών θεμάτων: άρθρα ιστορικά, τεχνικά, ταξιδιωτικά, αναμνήσεις και μαρτυρίες σιδηροδρομικών, βιβλιοπαρουσιάσεις κλπ. καθώς και κείμενα γνώμης και τεκμηριωμένων θέσεων του ΣΦΣ για τις σιδηροδρομικές εξελίξεις στην Ελλάδα, ενω σε 3 περιπτώσεις με την έκδοση αντίστοιχων ειδικών τευχών, η «Σ» παρουσίασε ολοκληρωμένα θεματικά αφιερώματα: «Σιδηρόδρομος και Περιβάλλον» (1987) και «Οδοντωτός» (1996 και 2016).
Πέραν, ωστόσο, της αρθρογραφίας, το άλλο μεγάλο πλεονέκτημα της «Σ» είναι η εξαιρετική της εικονογράφηση, προκειμένου δε η εικονογράφηση αυτή να τονίζεται ιδιαίτερα, αποφασίστηκε (2004) να αυξηθούν οι διαστάσεις του περιοδικού, που τώρα κυκλοφορεί σε μέγεθος 24,5 Χ 32 εκ.. Στα 31 χρόνια του περιοδικού, πολλά μέλη και φίλοι του ΣΦΣ εξελίχθηκαν σε σπουδαίους σιδηροδρομικούς φωτογράφους και έτσι η «Σ» καθιερώθηκε ως το κατ΄εξοχήν εργαλείο για την ανάδειξη του πλούσιου έργου των ανθρώπων αυτών. Ταυτόχρονα, στο περιοδικό δημοσιεύονται καί φωτογραφίες παλαιότερων εποχών, πολλές από τις οποίες είναι ιδιαίτερα σπάνιες, δυσεύρετες ή δημοσιεύονται για πρώτη φορά. Ετσι, εκτός από την αισθητική τους αρτιότητα, στην πλειονότητα τους οι φωτογραφίες που θα δεί καποιος στην «Σ» αποτελούν ταυτόχρονα και ντοκουμέντα τεκμηρίωσης της ιστορίας, του τροχαίου υλικού, των ανθρώπων του σιδηροδρόμου στην Ελλάδα κλπ. Υπό αυτή την έννοια, οι φωτογραφίες, αλλά και η υπόλοιπη πρωτότυπη εικονογράφηση της «Σ» (πίνακες, εικονογραφήσεις, σχέδια, διαγράμματα, χάρτες κλπ) αποτελούν, μαζί με την αρθρογραφία ή και ξεχωριστά, μοναδική πηγή πληροφόρησης για καθε μελετητή ή σιδηροδρομόφιλο.
Η έκδοση της «Σ», η οποία ως γνωστόν δεν κυκλοφορεί στο εμπόριο, είναι αποτέλεσμα της συλλογικής προσπάθειας πολλών ανθρώπων. Πρόκειται για ένα επίπονο, χρονοβόρο και κοστοβόρο έργο, στο οποίο συμμετέχουν, για τρείς ολόκληρες δεκαετίες, δεκάδες μέλη του ΣΦΣ. Παρ΄όλα αυτά, από τα πρώτα σχεδόν τεύχη, η επιμέλεια της ύλης του περιοδικού ήταν και είναι ευθύνη μιας ολιγομελούς Συντακτικής Ομάδας, τα μέλη της οποίας αφιλοκερδώς, εθελοντικά και χωρίς να είναι επαγγελματίες, παρήγαγαν και εξακολουθούν να παράγουν ενα περιοδικό εξαιρετικής ποιότητας, μεγάλης επιστημονικής αξίας και υψηλής τεχνικής αρτιότητας. Μεταξύ αυτών που θήτευσαν στο μετερίζι αυτό και ως ελάχιστο φόρο τιμής και ευχαριστιών απέναντι τους, θεωρούμε καθήκον μας να αναφέρουμε τους: Γρ. Καραθανάση, Α.Κλώνο, Απ. Κουρμπέλη, Δ. Κουτελίδη †, Σ. Κωνσταντόπουλο, Επ. Μωϋζέ, Γ. Νάθενα, Σ. Νικολόπουλο, Κ.Πιπίνη, Γ. Τόγια, Ν. Φώτη και Β. Χωριάτη.
Η παρούσα (2017) Συντακτική Ομάδα της «ΣΙΔΗΡΟΤΡΟΧΙΑΣ» ευχαριστεί από βάθους καρδιάς όλους εκείνους τους επώνυμους και ανώνυμους, Έλληνες και ξένους, μέλη και φίλους του ΣΦΣ πού συνέβαλαν στο παρελθόν και συμβάλλουν ακόμη στην συνέχιση της έκδοσης αυτού του μοναδικού σιδηροδρομικού περιοδικού στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένου και του ΟΣΕ που βοηθά ποικιλοτρόπως στην επίτευξη του στόχου αυτού.Η δική μας φιλοδοξία είναι να ανεβάσουμε τον πήχυ της ποιότητας του περιοδικού μας ακόμη πιο ψηλά. Έτσι κι αλλιώς πάντως, την τελευταία λέξη την έχετε όλοι εσείς που μας διαβαζετε και που η κριτική και η συνεργασία σας είναι οχι μόνο επιβεβλημένη, αλλά και ευπρόσδεκτη.
Η Συντακτική Ομάδα :
Ι. Ζαρταλούδης – Ι. Ζώρζος – Ν.Καντήρης – Σ. Φασούλας – Γ. Χανδρινός
Υ.Γ: Τα πρώτα 9 τεύχη της σιδηροτροχιάς μπορείτε να τα κατεβάσετε σε pdf παρακάτω. Τα υπόλοιπα τεύχη θα τα βρείτε στο ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ>ΣΙΔΗΡΟΤΡΟΧΙΑ
